تشکیل و تکامل منظومه شمسی
تشکیل منظومهٔ شمسی از ۴٫۶ بیلیون (۴۶٬۰۰۰ میلیون) سال قبل و با رمبش گرانشی بخش کوچکی از ابرهای مولکولی آغاز شد.[۱] بیشتر حجم سقوط‌کرده در مرکز جمع شد وخورشید را شکل داد، بقیهٔ آن در دیسک پیش‌سیاره‌ای پخش شد، و سیاره‌ها، قمرها،سیارک‌ها و سایر اجرام کوچک منظومه شمسی را به‌وجودآورد.
این مدل پذیرفته‌شده که به فرضیه سحابیمشهور است، برای نخستین‌بار در قرن ۱۸ام و توسط امانوئل سویدنبرگ، ایمانوئل کانت وپیر سیمون لاپلاس ارائه شد. توسعه‌های بعدی این مدل، سبب درهم‌آمیختن مجموعه‌ای از رشته‌های علمی شاملاخترشناسی، فیزیک، زمین‌شناسی وسیاره‌شناسی شده‌است. بعد از شروع عصر فضا در دههٔ ۱۹۵۰ و کشف سیارات فراخورشیدی در دههٔ ۱۹۹۰، این مدل به چالش کشیده شده و بهبود یافته‌است.
منظومهٔ شمسی از زمان پیدایش اولیهٔ خود، تکامل چشم‌گیری پیدا کرده‌است. برخی از قمرها از دیسک‌های گردان تشکیل‌شده از گاز و گرد‌و‌غبار اطراف سیارهٔ خود ایجاد می‌شوند، درحالی که به نظر می‌رسد سایر قمرها به طور مستقل شکل گرفته و سپس توسط سیاره ی خود گرفتار شده‌اند. سایر آن‌ها، همانند ماه زمین، در نتیجهٔ برخوردهای بزرگ ایجاد شده‌اند. برخورد بین اجرام آسمانی تا به امروز ادامه داشته‌است و یکی از منابع اصلی تکامل زمین و منظومهٔ شمسی به شمار می‌رود. اغلب موقعیت سیاره‌ها در اثر عکس‌العمل‌های گرانشی تغییر کرده‌است.[۲] به نظر می‌رسد، این مهاجرت سیاره‌ای مسئول تکامل‌های جدید منظومهٔ شمسی است.
خورشید در حدود ۵ بیلیون سال دیگر رو به سردی خواهد رفت و قطر آن تا چندین برابر اندازه ی کنونی افزایش می‌یابد (تبدیل بهغول سرخ می‌شود)، و بعد از آن، لایهٔ خارجی‌اش به عنوان سحابی سیاره‌نما فرو می‌ریزد و در نهایت به صورت یک کوتولهٔ سفید باقی‌می‌ماند. در آینده‌ای بسیار دور، ستارگانی که از مجاورت منظومهٔ شمسی عبور می‌کنند، از تأثیر گرانشی خورشید بر سیاره‌هایش می‌کاهند. برخی از این سیاره‌ها نابود می‌شوند و برخی دیگر در فضای بیرونی رها می‌گردند. نهایتاً، با گذر ده‌ها بیلیون سال، احتمالاً هیچ‌یک از جرم‌های آسمانی پیرامون خورشید، به دورش نخواهند چرخید.
